হিমালয় পর্বতমালা কোন যুগত সৃষ্টি হৈছিল | In which era were the Himalayas formed?
বিশ্বৰ অন্যতম ভয়ংকৰ পৰ্বতমালা হিমালয়ৰ গঠন হৈছে লাখ লাখ বছৰ ধৰি চলি থকা এক উল্লেখযোগ্য ভূতাত্ত্বিক কাহিনী। এই ভয়ংকৰ ৰেঞ্জ ভাৰত, নেপাল, ভূটান, চীন, পাকিস্তানকে ধৰি কেইবাখনো দেশত বিস্তৃত। হিমালয়ৰ সৃষ্টি হৈছিল চেনোজয়িক যুগত, বিশেষকৈ চেনোজয়িক যুগত, যিটো প্ৰায় ৬.৬ কোটি বছৰ আগতে আৰম্ভ হৈছিল আৰু বৰ্তমানলৈকে চলি আছে।
অধিক পঢ়ক : ভাৰতৰ আটাইতকৈ দীঘল নদী খনৰ নাম কি? | ভাৰতৰ সৰ্ববৃহৎ ৰাষ্ট্ৰীয় উদ্যান কি? | ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰীয় খেল কি? | ভাৰতৰ প্ৰথম গৱৰ্ণৰ জেনেৰেল কোন আছিল?
হিমালয়ৰ যাত্ৰা আৰম্ভ হয় মেছ’জয়িক যুগৰ শেষৰ ফালে, প্ৰায় ৭ কোটি বছৰৰ আগতে। এই সময়ত ভাৰতীয় উপমহাদেশখন আছিল এক স্বতন্ত্ৰ ভূখণ্ড, যিটো অতিমহাদেশ গণ্ডৱানাৰ দক্ষিণে অৱস্থিত।
ক্ৰিটেচিয়াছ যুগৰ শেষৰ ফালে ভাৰত উপমহাদেশখন তুলনামূলকভাৱে বেছি বেগেৰে এছিয়ান প্লেটৰ ফালে উত্তৰ দিশলৈ ড্ৰিফ্ট হ’বলৈ ধৰিলে, যিটো বছৰি প্ৰায় ১৫ চেণ্টিমিটাৰ বুলি অনুমান কৰা হৈছে।
প্ৰায় ৫ কোটি বছৰ আগতে চেনোজয়িক যুগৰ ইয়চিন যুগত ভাৰতীয় প্লেটখন ইউৰেছিয়ান প্লেটৰ সৈতে সংঘৰ্ষ হৈছিল। এই সংঘৰ্ষটো সাধাৰণ মুখামুখি প্ৰভাৱ নাছিল বৰঞ্চ ছাবডাকচন আৰু অৰ’জেনিৰ সৈতে জড়িত এক জটিল প্ৰক্ৰিয়া আছিল। ভাৰতীয় প্লেট উত্তৰ দিশলৈ গতি কৰাৰ লগে লগে ই ইউৰেছিয়ান প্লেটৰ তলত পিছলি যাবলৈ ধৰিলে, যিটো প্ৰক্ৰিয়াক ছাবডাকচন বুলি জনা যায়।
ভাৰতীয় প্লেটৰ তললৈ নামি যোৱাৰ ফলত দুয়োখন মহাদেশৰ মাজত অৱস্থিত টেথিছ সাগৰ নামৰ এক বৃহৎ সাগৰীয় খাদ গঠন হয়।
লাখ লাখ বছৰ ধৰি এই ছাবডাকচন চলি থাকিল, যাৰ ফলত অভিসৰণ সীমাৰ কাষেৰে তীব্ৰ ভূতাত্ত্বিক কাৰ্য্যকলাপৰ সৃষ্টি হয়। পলসুৱা আৰু ৰূপান্তৰিত শিলবোৰ ওপৰলৈ ঠেলি দিয়া হৈছিল আৰু টেথিছ সাগৰৰ পৰা বিপুল পৰিমাণৰ সাগৰীয় পলস উঠাই হিমালয়ৰ পৰ্বতমালা গঠন কৰা হৈছিল।
ভাৰত আৰু ইউৰেছিয়ান প্লেটৰ মাজৰ সংঘৰ্ষৰ ফলত হিমালয়ৰ উত্থান ঘটিছিল, যিটো মূলতঃ অলিগোচিন আৰু মাইয়চিন যুগত প্ৰায় ৩৪ৰ পৰা ৫০ লাখ বছৰৰ আগতে সংঘটিত হৈছিল।
সংঘৰ্ষৰ ফলত সৃষ্টি হোৱা অপৰিসীম চাপ আৰু তাপৰ ফলত শিলবোৰ বাকল আৰু ভাঁজ হৈ আজিৰ হিমালয়ৰ বৈশিষ্ট্যপূৰ্ণ জটিল আৰু ঠেক ভূ-প্ৰকৃতিৰ সৃষ্টি হয়।
ভাৰতীয় প্লেটৰ চলি থকা গতিবিধিৰ বাবে হিমালয়ৰ অব্যাহত উত্থান আজিও অব্যাহত আছে। এই পৰ্বতবোৰ লাহে লাহে বৃদ্ধি পাইছে, বছৰি কেইমিলিমিটাৰৰ পৰা কেইচেণ্টিমিটাৰমান বুলি অনুমান কৰা হৈছে আৰু ভূতাত্ত্বিকভাৱেও সক্ৰিয়, সঘনাই ভূমিকম্প আৰু মাজে মাজে আগ্নেয়গিৰিৰ কাৰ্য্যকলাপৰ সন্মুখীন হৈছে।
হিমালয়ৰ ভূতাত্ত্বিক উৎপত্তিৰ বাবেই নহয়, জলবায়ু আৰু পৰিৱেশ তন্ত্ৰৰ ওপৰত ইয়াৰ গভীৰ প্ৰভাৱৰ বাবেও উল্লেখযোগ্য।
হিমালয়ৰ উচ্চ উচ্চতা আৰু বিভিন্ন ভূ-প্ৰকৃতিৰ বাবে উপক্ৰান্তীয়ৰ পৰা আলপাইনলৈকে বিভিন্ন ধৰণৰ জলবায়ুৰ পৰিস্থিতিৰ সৃষ্টি হয়। এই অনন্য পৰিৱেশৰ পৰিস্থিতিয়ে উদ্ভিদ আৰু প্ৰাণীৰ এক সমৃদ্ধ শৃংখলক সমৰ্থন কৰে, যাৰ ফলত এই অঞ্চলটো জৈৱ বৈচিত্ৰ্যৰ এক উত্তপ্ত স্থান হৈ পৰে।
ইয়াৰ উপৰিও ভাৰতীয় বাৰিষাৰ নিয়ন্ত্ৰণত হিমালয়ে গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা পালন কৰে, যিয়ে দক্ষিণ এছিয়াৰ লাখ লাখ লোকৰ জীৱিকাত প্ৰভাৱ পেলায়।
ভাৰত মহাসাগৰৰ পৰা আৰ্দ্ৰ বায়ুৰ উত্তৰ দিশলৈ গতিৰ ক্ষেত্ৰত এই পাহাৰবোৰে বাধা হিচাপে কাম কৰে, যাৰ ফলত ইয়াক ওপৰলৈ উঠিবলৈ বাধ্য হয় আৰু উপমহাদেশখনৰ ওপৰেৰে বৰষুণ এৰি দিয়ে, যাৰ ফলত কৃষি আৰু মিঠা পানী যোগানৰ বাবে অত্যাৱশ্যকীয় জলসম্পদৰ যোগান ধৰা হয়।
ভাৰতীয় আৰু ইউৰেছিয়ান প্লেটৰ সংঘৰ্ষৰ ফলত চেনোজয়িক যুগত হিমালয়ৰ সৃষ্টি হৈছিল, যি প্ৰক্ৰিয়াই আজিও ভূ-প্ৰকৃতিৰ গঢ় দি আছে। এই ভয়ংকৰ পৰ্বতমালা আমাৰ গ্ৰহৰ ভূতাত্ত্বিক প্ৰক্ৰিয়াৰ গতিশীল আৰু নিত্য পৰিৱৰ্তিত প্ৰকৃতিৰ প্ৰমাণ হিচাপে থিয় দিছে, আৰু ইয়াৰ তাৎপৰ্য্য ইয়াৰ আচৰিত সৌন্দৰ্য্যৰ বাহিৰলৈ গৈছে, সমগ্ৰ অঞ্চলটোৰ জলবায়ু, পৰিৱেশ তন্ত্ৰ আৰু মানৱ সমাজক প্ৰভাৱিত কৰিছে।
Comments
Post a Comment